Câu hỏi: Ví dụ nama hay rupa thì cũng không để dính mắc hay chối bỏ mà chỉ để sử dụng mà thôi có phải không?
Đúng như vậy. Cái cách dạy của tôi hiện nay là giúp cho chúng ta để sử dụng Sự Thật Ngụy Tạo theo một cách đúng đắn, chứ không đưa ra cái lời giải thích trực tiếp về giáo lý của Đức Phật với những cái kinh nghiệm mà Người đã dạy. Chúng ta hiểu về giáo lý của Đức Phật nhưng cái hiểu đó nó tới từ trí tuệ chưa trọn vẹn, chính vì vậy chúng ta không nên dừng lại ở cái hiểu biết hiện giờ của chúng ta. Nếu bạn chấp thủ vào cái hiểu biết của mình về Đức Phật và giáo lý của Ngài là đã đúng rồi thì bạn sẽ kết thúc ở trong cái hiểu biết không hoàn hảo đó. Tôi muốn thay thế Chánh Kiến vào cái hiểu trước đây của bạn. Chính vì vậy hãy chỉ sử dụng cái hiểu này thôi và bằng cách đó thì các bạn sẽ xả bỏ được cái hiểu biết đã có trước đây.
Chúng ta cho rằng chúng ta hiểu về Danh và Sắc, tức là điều mà Đức Phật đã dạy cho chúng ta. Nhưng trên thực tế thì chúng ta chưa thật sự hiểu về Danh và Sắc. Do đó tôi muốn bạn từ bỏ cách hiểu thông thường. Danh, Sắc và Niết Bàn là những Sự Thật Nguyên Thủy hay Sự Thật Gốc; trong khi đó thì chúng ta lại sử dụng cái trí tuệ ngụy tạo để hiểu nó. Chỉ khi nào có được cái trí tuệ gốc thì nó mới hiểu được Sự Thật Gốc. Chính vì lẽ ấy cái hiểu biết của chúng ta về Danh, Sắc và Niết Bàn thì không đúng.
Với cái trí tuệ chưa hoàn hảo, chúng ta biết về Sự Thật Gốc một cách không hoàn hảo. Nhưng điều mà chúng ta cần làm là nên biết cách sử dụng cái hiểu biết chưa hoàn hảo ấy một cách đúng đắn trên con đường trung đạo, một cách rất là tự nhiên. Tức là thông thường thì chúng ta có thói quen chấp thủ vào cái hiểu biết của ta rằng đây là Danh, đây là Sắc. Chúng ta biết về Danh, về Sắc và Niết Bàn từ trước và vấn đề là chúng ta sử dụng những cái hiểu biết đấy với sự chấp thủ. Chúng ta chấp thủ vào cái hiểu biết không hoàn hảo đó. Và chính vì lẽ ấy chúng ta không thể sử dụng cái Sự Thật Ngụy Tạo một cách đúng đắn. Nếu chúng ta chấp thủ vào cái hiểu biết không hoàn hảo thì chúng ta sẽ không thể biết một cách hoàn hảo.
Tất cả cái trí tuệ ngụy tạo, cái hiểu biết ngụy tạo và cái năng lực ngụy tạo mà chúng ta có thì không phải để chối bỏ và không phải để dính mắc. Vấn đề là chúng ta đang sử dụng những cái đó với sự dính mắc. Chúng ta nên cố gắng sử dụng chúng với sự buông xả. Làm mọi thứ với sự dính mắc và chấp thủ là cái bản chất tự nhiên của chúng ta. Chúng ta cần biết cách làm thế nào mà không có sự dính mắc, làm mà không có sự dính mắc. Để có thể thoát khỏi sự dính mắc thì chánh kiến là rất cần thiết. Chúng ta cần phải thay đổi cái hiểu biết của chúng ta về tất cả các Sự Thật Ngụy Tạo là không để chấp thủ, chỉ để sử dụng, chỉ để kinh nghiệm, chỉ để làm, chỉ để biết mà thôi.
Chúng ta hiểu rằng chúng ta phải học, phải làm việc, chúng ta phải sống, chúng ta phải ăn nhưng những cái điều đó là do có cái hiểu biết sai lầm hoặc đúng hơn là chưa hoàn hảo. Đúng là chúng ta có thể ăn, chúng ta có thể ngủ, chúng ta có thể làm việc nhưng chúng ta không cần thiết phải chú ý đến những điều đó. Không nhất thiết chú trọng quá mức đến hành động, đến nguyên nhân hay đến kết quả, hay bất cứ điều gì xảy ra. Tất cả các hành động chỉ là cái hành động mà thôi không phải để chú tâm quá. Bất cứ điều gì xảy ra chỉ là kinh nghiệm thôi, không nên chú trọng quá. Tôi đang ốm, tôi đang già hay tôi đang sắp chết… không chú ý đến kết quả, chỉ là kinh nghiệm mà thôi. Chúng ta có thể làm tất cả những thứ đó; nhưng điều mà chúng ta phải làm là làm mà không chú trọng quá mức đến hành động, đến con người, đến thời gian, nơi chốn hay phương pháp. Bằng cách này thì tất cả các hành động của chúng ta sẽ chỉ là hành động mà thôi.
Nếu chúng ta không thể bỏ được cái thói quen chú ý, chú trọng này thì tất cả các hành động của chúng ta làm sẽ là làm với sự chú ý. Và cái điều mà chúng ta làm, chú ý đến thời gian, chú ý đến nơi chốn, chú ý đến phương pháp và chú ý đến kết quả. Chú trọng hay chú ý quá mức ở đây có nghĩa là chú ý đến nguyên nhân, đến kết quả, đến thời gian, đến nơi chốn… và cái đó thì là sai. Tất cả đều chỉ là Sự Thật Ngụy Tạo mà thôi. Tất cả Sự Thật Ngụy Tạo không cần thiết phải để chúng ta phải chú ý đến, không cần thiết phải chú tâm quá mức, chỉ để sử dụng mà thôi.
Theo truyền thống thì chúng ta không thể nào sử dụng cái Sự Thật Ngụy Tạo một cách trung đạo, đúng đắn. Chính vì vậy bất cứ khi nào chúng ta sử dụng Sự Thật Ngụy Tạo thì ngay lập tức có sự chú trọng quá mức vào bản thân hay đối với những người khác, hay đến thời gian hay đến nơi chốn. Chúng ta cần phải cố gắng làm những việc thiện mà chú trọng đến sự xả ly. Nếu chúng ta chưa làm được những việc thiện thì chúng ta cần làm việc thiện và bây giờ nếu chúng ta đang làm việc thiện thì chúng ta cần phải làm việc đó một cách đúng đắn, chỉ làm mà thôi, chỉ kinh nghiệm mà thôi, chỉ biết mà thôi. Tất cả chúng ta đều hành thiền nhưng mà chúng ta hành thiền với sự dính mắc, chúng ta có những kinh nghiệm hành thiền mà chúng ta không thể từ bỏ, chúng ta dính mắc vào những kinh nghiệm đó. Chính vì vậy mà chúng ta đang không sử dụng Sự Thật Ngụy Tạo một cách đúng đắn.
Trên thực tế cần phải nhớ là chỉ sử dụng mà thôi, chỉ làm mà thôi, kinh nghiệm mà thôi, biết mà thôi. Nếu các bạn không nghe những lời dạy này thì rất là khó mà để có thể từ bỏ cái hiểu biết thông thường, cái hiểu biết chưa trọn vẹn.Chúng ta có thể làm những việc thiện, chúng ta có thể bố thí, chúng ta có thể hành thiền, chúng ta có thể giữ giới. Nhưng khi chúng ta làm các việc thiện thì vấn đề là chúng ta làm với cái hiểu biết chưa hoàn hảo. Điều tôi muốn nói ở đây là cái hành động thì đúng nhưng cái hiểu biết thì chưa đúng, chưa phải như là Đức Phật. Lời dạy của tôi thì liên quan đến điều mà Đức Phật muốn chúng ta hiểu khi mà chúng ta sử dụng Sự Thật Ngụy Tạo. Đó là lý do nếu như chúng ta có thể sửa chữa cái hiểu biết thì chúng ta sẽ có thể làm được các việc thiện theo đúng con đường trung đạo.