Câu hỏi: Cha mẹ chồng con đều là Phật tử. Cha chồng con hay đi chùa và làm nhiều thiện pháp nên ít ở nhà lo cho gia đình. Mẹ chồng con vì đó mà sinh tâm oán giận, trách móc cha chồng. Tuy bên ngoài bà vẫn chấp thuận, nhưng sâu bên trong bà cảm thấy khó chịu khi ông cứ đi nhiều và không ở nhà lo việc gia đình.

Con nên làm sao để giúp cha mẹ chồng con hòa thuận hơn ạ? Nên nói như thế nào để mẹ chồng con hiểu và giảm bỏ đi những điều bất thiện bà đang tạo ra với cha chồng con?

Vấn đề của chị thực ra chỉ là câu chuyện của Nhân & Quả mà thôi. Điều chị cần làm là phải thay đổi góc nhìn.

Bởi trong quá khứ ta đã từng tạo nên vấn đề tương đương, cho nên bây giờ hiện tại chúng ta có kết quả tương tự.

Như vậy, việc mà cha chồng chị làm thiện pháp thì điều đó không sai trái. Điều đó là rất đúng đắn. Còn việc mẹ chồng chị cảm thấy điều đó là phiền toái hay bất mãn cũng không phải là vấn đề. Đây chỉ là Nhân và Quả mà thôi.

Chị nên chấp nhận sự thật này.

Đối với người cha, cứ tiếp tục để ông làm thiện pháp. Nhưng hãy nhắc ông làm thiện pháp với chánh niệm và xả ly.

Chúng ta không cần và cũng không thể chống lại Nhân Quả. Vì vậy, chúng ta nên cố gắng chấp nhận và hiểu rõ nó. Hãy cố gắng nhìn mọi thứ từ góc nhìn Nhân Quả.

Việc người cha đang làm thiện pháp là một điều tốt. Điều đó sẽ giúp ông tích lũy phước báu và trả lại những cái nghiệp cũ mà ông đã gây tạo. Việc ông phải trải nghiệm những khó chịu từ người vợ mình cũng chính là do những nghiệp xấu quá khứ mà ông đã gây tạo. Ông hãy kham nhẫn, bởi những thiện pháp của ông hiện đang làm sẽ tạo nên phước báu giúp cho ông trả được những nghiệp xấu khi xưa.

Tương tự đối với người mẹ, trong tương lai – kiếp sống này hoặc kiếp sống khác – khi bà làm thiện pháp, bà sẽ chịu quả báo tương tự. Sẽ có người cũng sẽ khó chịu và phản đối việc làm thiện pháp của bà.

Đây là Nhân Quả và điều này là chắc chắn.

Cho nên, khi chúng ta làm thiện pháp, việc người khác khó chịu hay chống đối chúng ta không phải là vấn đề. Điều đó chỉ để sử dụng để chúng ta tiếp tục kham nhẫn làm thiện pháp với chánh niệm và xả ly nhiều hơn nữa mà thôi.

Vì vậy chị nên cố gắng chấp nhận sự thật này về Nhân và Quả của cha mẹ chồng chị. Đây chính là giải pháp tốt nhất.

Chị có thể giải thích với mẹ và thuyết phục mẹ xả ly những dính mắc với cha. Khuyên bà nên chấp nhận việc làm thiện pháp.

Nếu bà không thể chấp nhận việc làm thiện pháp của cha và nếu bà cứ tiếp tục tạo nên vấn đề hay là chống đối, bà chắc chắn sẽ nhận lãnh lại hậu quả tương tự trong tương lai. Tức là khi bà muốn làm gì đó thì cũng bị sẽ bị ai đó phản đối & chống đối.

Nhưng dĩ nhiên điều này sẽ khá khó khăn đối với hầu hết mọi người trong xã hội. Những người trong xã hội thì khó làm điều đúng đắn, khó xả ly khỏi những dính mắc với nhau, khó xả ly khỏi những hành động tốt xấu của mình.

Vậy nên, tôi luôn chú trọng giúp mọi người trong xã hội làm những điều đúng đắn với hiểu biết đúng đắn. Việc làm điều đúng đắn, làm thiện pháp thì khó thật, nhưng chính vì vậy tôi càng phải hỗ trợ việc làm thiện pháp. Nếu nó dễ dàng thì tôi đã không phải dấn thân vào các hoạt động xã hội. Bởi vì giảng dạy bằng lời suông thì không hiệu quả, nên tôi phải thân giáo và tự làm những gì mình nói. Nhờ đó mà ngày càng nhiều người đi theo phương pháp thực hành của tôi để làm thiện pháp. Họ có thể học hỏi từ chính hành động và thực hành của tôi.

Chị nên khuyên nhủ mẹ rằng, nếu bà tiếp tục phê phán hành động của cha thì tương lai bà cũng sẽ bị phê phán. Nếu bà gây sự với cha thì tương lai cũng sẽ có người gây sự với bà. Đây là Nhân và Quả.

Ngay cả khi bà chưa thể chấp nhận hay thực hành thì chúng ta vẫn nên nói lên sự thật về Nhân Quả cho bà. Việc nói với bà sự thật này không phải vì ai khác mà chỉ vì lợi lạc của chính bà.

Về phía tôi, tôi giảng dạy không phải vì ích lợi của bản thân, mà là vì mọi người. Nhưg nếu họ không chịu thực hành thì họ cũng sẽ không có cơ hội thực hành trong tương lai.

Chúng ta cũng nên làm thiện pháp với hiểu biết đúng đắn, làm vì lợi lạc của mọi người, không vì lợi ích cá nhân của riêng ta.

Đây là điều tốt nhất chúng ta có thể làm.

Thiền sư Ottamathara trả lời câu hỏi của Thiền sinh trong Khoá thiền Vipassana Mùa Xuân 2024 tại Thiền đường Quốc tế – Thiền viện Phước Sơn.