Câu hỏi: Sáng nay, ngài nói rằng việc con đến đây hành thiền thì thật là đúng đắn. Con đồng ý với điều đó. Nhưng trong cuộc sống hàng ngày, con cần phải làm việc, con không thể dành hàng giờ để ngồi thiền. Con thấy như vậy thật là lãng phí thời gian và con đang phân vân không biết có nên tiếp tục hành thiền hay không?

“Không, đó không phải là lãng phí thời gian, mà đó là bạn đang học hỏi. Rất dễ phạm lỗi và thất bại khi thực hành thiện pháp. Đạt được thành công không hề đơn giản cho tất cả, điều này hết sức tự nhiên. Nhưng nếu không cố gắng, ta sẽ không thể nào thấu suốt và chúng ta khó mà chấp nhận điều đó.

Có lẽ chúng ta nghĩ rằng nếu tôi hành thiền thì tôi có thể được giải thoát. Nếu tôi giữ giới thì tôi có thể có khả năng giữ giới. Rất dễ mắc phải những lầm tưởng như vậy. Để đạt thành công khi thực hành thiền pháp thì quả thật không dễ chút nào, đó là sự thật, đó là lẽ tự nhiên. Nhưng hầu như mọi người không hiểu ra điều đó. Đó là lý do vì sao họ nghĩ họ có thể đạt giải thoát một cách dễ dàng, đó là lý do vì sao họ không chú trọng nhiều vào hành thiền.

Một số người khác thì cho rằng giải thoát là điều không thể đạt được, và họ không bao giờ chịu phấn đấu. Đó chính là sai lầm của con người chúng ta. Chúng ta càng hành thiền thì chúng ta càng minh tỏ sự thật của hành thiền. Điều này thật tốt. Thật là tuyệt vời khi chúng ta hiểu biết về hành thiền nhờ những kinh nghiệm cá nhân. Nếu không nỗ lực, chúng ta sẽ không thể nào sửa được những sai lầm cố hữu của mình.

Bây giờ bạn đang hành thiền, đó là lý do vì sao bạn có được những kinh nghiệm của riêng mình về hành thiền. Càng hành thiền, bạn càng trải nghiệm. Và như vậy, bạn có thể trở thành một thiền sinh thực thụ ngay cả khi bạn không đạt được trí tuệ. Và đó là lý do vì sao bạn nên tiếp tục hành thiền dù bất cứ điều gì xảy ra, tốt hay xấu. Càng hiểu biết về thiền, bạn sẽ càng tiến gần đến giải thoát. Và điều đó không hề lãng phí thời gian. Nếu như bạn không hành thiền thì mới thực sự là đang lãng phí thời gian.”